Khi nói đến những món ăn của người Nhật thì người châu Âu liên tưởng đến món Sushi. Nói đến người Tàu thì vịt quay xá xíu, cơm chiên mì sợi v.v… Người Việt Nam thì với món chả giò (chả ram)
Món ăn thương hiệu Việt
Ở Âu châu thì có lẽ chỉ có nước Pháp với một số ít người Pháp là biết đến món ăn này từ lâu. Vì họ đã từng phục vụ tại Việt Nam trong thời kỳ họ còn là những ông chủ trên khắp ba miền đất nước.
Những người lính Pháp từ giã Đông Dương để trở về cố quốc. Có một số người Việt đã đi theo. Và sau đó trên quê hương mới họ mở những quán bán món ăn Việt Nam để sinh sống. Mà trong menu không bao giờ vắng bóng món ăn này nhưng vẫn chưa được nổi tiếng.
Trên đất Pháp, người Pháp hay ngoại nhân nào đó muốn ăn món chả giò thì phải vào nhà hàng Việt Nam. Và họ ăn rất đúng cách thức như tại quê hương Việt Nam. Phải ngồi vào bàn ăn. Phải có rau xà lách để cuốn cuốn chả giò. Và chấm với nước mắm.Trong menu thì món ăn này được ghi là nem theo cách gọi của người dân miền Bắc.
Thời gian đó và cho đến những năm đầu của thập niên tám mươi, không một người Việt Nam nào nghĩ rằng món chả giò có thể “đơn giản hóa” bằng cách tay cầm cuốn chả giò. Mà chân vẫn bước đều trên đường phố. Và miệng thì vẫn vừa nhai vừa thưởng thức hương vị thơm ngon của cuốn chả giò.
Món ăn tỏ lòng tri ân
Và có lẽ từ khi bước chân xuống chiếc ghe mong manh để vượt đại dương tìm tự do thì không một người Việt nào nghĩ rằng nhờ món chả giò (nem ram), một món ăn ngon rất nổi tiếng của Việt Nam mà trải qua một thời gian dài cho đến ngày hôm nay, những người Việt ở Hà Lan đã giải quyết được công ăn việc làm và đã có nhiều gia đình trở nên triệu phú.
Chính phủ Hà Lan khi tiếp nhận người Việt đến tị nạn đã tổ chức thật chu đáo. Để giúp cho người mau hội nhập vào đời sống mới. Bằng cách mời gọi mỗi gia đình tình nguyện người Hà Lan nhận một gia đình người Việt tị nạn từ những ngày đầu khi mới nhập trại tạm cư.
Để tỏ lòng cám ơn những gia đình thiện nguyện, người Việt tị nạn thường xuyên mời những “bạn gia đình” dùng những bữa cơm Việt Nam thân mật. Mà trong thực đơn đó luôn luôn hiện diện món chả giò.
Người Hà Lan mê món chả giò này lắm. Đến độ khi đến dự những buổi tiệc trong gia đình hay những buổi lễ lớn của cộng đồng người Việt là họ chỉ mong được thưởng thức món này.
Đến hôm nay thì có thể nói là không còn một người Hà Lan nào mà không biết đến món chả giò (nem) của Việt Nam và người Việt Nam.
Cạnh tranh và trí tuệ
Trước khi món chả giò của Việt Nam chinh phục được người Hà Lan. Và sau đó lan dần qua các nước xung quanh như Bỉ, Đức, Pháp Thụy Sĩ v.v… Thì thực ra món này đã có từ khi người Tàu và người Nam Dương đến xứ này từ vài chục năm về trước và họ đặt tên là Loempia.
Hai dân tộc này không bao giờ nghĩ ra là có thể đem món đó ra bán ngoài chợ. Chỉ có người Việt Nam là một dân tộc chịu khổ chịu cực để mong lấy công làm lời và đã thành công. Sau này tôi đã được nghe những người thuộc hai dân tộc nói trên cho biết: “Người Việt Nam khôn thật khi đem món ăn đó ra bán ngoài chợ”.
Dĩ nhiên chả giò (chả ram) của Việt Nam hơn chả giò của hai nước kia là vì chả giò của mình có rất nhiều rau, thịt nạc và gần như không có mỡ,một ưu thế đối với người Hoà Lan.
Có một gia đình Người Việt đã nghĩ ra cách bán mới lạ và cũng khá thành công. Đó là: bánh mì kẹp chả giò và đặt tên là “ Sàigòn hoi ” nghĩa là Chào Sàigòn.
Với cách bán này thì chỉ thích hợp với những người có một chỗ bán nhất định tại một địa điểm nào đó. Chứ không được phổ thông lắm trong các chợ trời. Những người bán ở chợ trời không ai bán như vậy.
Chả giò đã là một món ăn nổi tiếng quen thuộc ở Châu Âu
Bây giờ thì người Hoà Lan đã biết phân biệt hàng nào bán ngon và hàng nào dở. Có nhiều người Hoà Lan khi đi du lịch ở Việt Nam về đã đến hàng chả giò của người Việt. Và :“Muốn có món chả giò ăn sống”.
Người bán hàng sẽ hiểu ngay là người mua muốn mua món gì. Và hỏi lại :“Chả giò sống ăn với nước mắm hay với tương?”. Nếu được trả lời là ăn với tương tức là họ muốn món gỏi cuốn. Nếu được trả lời là ăn với nước mắm là họ muốn bì cuốn.
Món chả giò giờ đây đã là một món ăn rất nổi tiếng. Và quá quen thuộc với gần như là tất cả mọi người dân trong những nước thuộc khối EU.
Bây giờ, đi đến bất cứ chợ nào ở toàn nước Hà Lan. Không khó lắm để thấy gian hàng “Vietnamese Loempia” (chả giò Việt Nam).
Theo Phạm Văn Thuận – Việt học thư quán
